BỆNH CHƯỚNG HƠI DẠ CỎ

Nguyên nhân

Trong suốt mùa đông xuân, trâu bò chỉ ăn rơm cỏ khô lâu ngày hệ thống tiêu hoá và sức khỏe giảm sút đặc biệt hệ vi sinh vật trong dạ cỏ chưa thích ứng với thức ăn khác. Khi mùa xuân về cỏ non mới mọc trâu bò ăn nhiều, sức tiêu hoá kém và không phù hợp với hệ vi sinh vật ở dạ cỏ, ruột do đó dễ dẫn đến ỉa chảy, rối loạn hệ thống vi sinh vật ở dạ cỏ gây các phản ứng lên men sinh hơi nhiều gây chướng hơi.

– Do thức ăn bị nhiễm nấm mốc không tiêu hoá được gây sinh hơi.

– Do bê nghé bú phải sữa của trâu bò mẹ chua, viêm vú… chất lượng sữa kém không tiêu hoá được.

Ngoài ra, do trâu bò bị mắc một số bệnh truyền nhiễm, nội khoa khác:

– Bệnh giả ung khí thán gây viêm nhiễm ruột dạ múi khế dẫn đến giảm nhu động dạ cỏ, hơi từ dạ cỏ chậm thoát ra ngoài.

– Bệnh tụ huyết trùng gây viêm hầu làm cho hầu họng sưng, trâu bò không nhai lại được, thức ăn tồn đọng trong dạ cỏ gây lên men sinh hơi

– Bệnh viêm dạ tổ ong do ngoại vật, viêm nhiễm dạ múi khế, dạ lá sách dẫn đến nhu động dạ cỏ kém hoặc rối loạn hệ vi sinh vật.

– Sức khoẻ của gia súc yếu do: sau khi sinh, bại liệt trước sau khi đẻ… gia súc ít vận động, nhu động dạ cỏ giảm, tiêu hoá kém nên dễ sinh hơi.

Triệu chứng

Phần hõm hông bên trái căng phồng cao hơn cả sống lưng, gõ kêu, ấn tay vào như quả bóng căng đầy hơi.

Con vật thở khó, thở nhanh, đi lại khó khăn, mắt trợn ngược.

Phòng bệnh

Vào mùa xuân có nhiều cỏ non xanh nên cho ăn hạn chế và trộn thêm rơm khô. Cho trâu bò ăn hoặc uống 30 -50 g muối ăn/ngày để tăng khả năng nhu động ruột nhằm đẩy hơi ra ngoài.

Trâu bò mới đẻ, cho ăn thích hợp cả cỏ xanh và thức ăn hỗn hợp, khi trâu bò khoẻ hẳn mới cho ăn bình thường.

Không cho bê nghé bú sữa trâu bò cái bị viêm vú, khi vắt sữa phải vắt sạch không để sữa tồn trong bầu vú, vắt xong cho uống ngay không để lâu.

Cho trâu bò làm việc hợp lý tránh làm việc quá sức hoặc ít vận động.

Trị bệnh

Đầu tiên phải giảm bớt sự lên men ở dạ cỏ bằng cách cho uống các thuốc sau:

Dung dịch thuốc tím 0,1%: 3-5l

Nước dưa chua: 3-5l

Bia: 3-5l

a.  Biện pháp cơ học:

Lấy tay kéo lưỡi trâu bò ra và sát nước gừng vào lưỡi để ợ hơi ra ngoài.

Dùng tay moi phân ở hậu môn ra để thông hơi.

Lấy rơm trà sát ở hõm hông bên trái để tăng nhu động dạ cỏ và ruột để đẩy hơi ra ngoài.

b.  Dùng thuốc:

Tiêm thuốc MgSO₄ 50-60 ml/100 kg TT vào tĩnh mạch.

Tiêm Pilocarpin 1%: 10-15ml

Magnesi sulphat: ……………………………………………..100g

Muối ăn:………………………………………………………….… 50g

Thuốc tím: ………………………………………………..….……..2g

Pha 3 chất trên với 2 lít nước cho uống 2 lần/ngày, uống 2-3 ngày

Muối ăn: …………….……………………………………..….…100g

Tỏi: ……………………………………………………………………50g

Giã nhỏ tỏi + gừng + muối rồi pha vào 2 lít nước, cho uống ngày 2 lần, liên tục trong 3-5 ngày

Khi đã dùng tất cả các biện pháp trên mà không kịp thì phải chọc hơi trong dạ cỏ: Dùng Trocart, cây trúc nhỏ, kim 16 chọc thẳng vào hõm hông bên trái nơi căng nhất

Chú ý: Khi chọc kim, Trocart vào dạ cỏ phải dùng ngón tay bịt đầu lại nhả hơi ra từ từ để tránh hơi ra nhanh quá làm máu dồn từ não xuống gây choáng và chết đột ngột. Khi hơi ra hết vẫn để nguyên Trocart hoặc kim ở đó để hơi sinh ra tới đâu sẽ thoát ra tới đó, sau 1-2 ngày khi con vật bình thường thì rút ra.

Khi dùng Trocart thì nên tiêm kháng sinh để chống nhiễm trùng.